Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby

23 grudnia 2025, 10:33

Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.



Wpływ piractwa na chmury nad Atlantykiem. Naukowcy korzystają z naturalnego eksperymentu

25 listopada 2025, 16:59

W styczniu 2020 roku zaczęły obowiązywać ostrzejsze normy zawartości siarki w paliwie używanym w transporcie morskim. Ich celem jest zmniejszenie zanieczyszczenia związkami siarki. Aerozole wpływają na tworzenie się chmur i ich jasność, co ma wpływ na bilans energetyczny Ziemi. Chmury powstające z udziałem takich zanieczyszczeń są jaśniejsze i odbijają więcej promieniowania słonecznego. To wywołuje efekt chłodzący, który maskuje znaczną część ocieplenia


Całowanie pojawiło się wiele milionów lat temu i przetrwało próbę czasu?

19 listopada 2025, 12:57

Całowanie występuje u wielu gatunków zwierząt, ale z ewolucyjnego punktu widzenia to zagadka. Niesie ze sobą ryzyko transmisji chorób, a nie daje oczywistych korzyści. W wielu ludzkich kulturach ma ono znaczenie emocjonalne czy społeczne, ale nauka nie przywiązywała zbyt wielkiej wagi do ewolucyjnej historii tego gestu. Matilda Brindle (University of Oxford), Catherine F. Talbot (University College London) oraz Stuart West (Florida Institute of Technology), przeprowadzili pierwsze badania, w ramach których zrekonstruowali ewolucję pocałunku wykorzystując podejście międzygatunkowe i drzewo ewolucyjne naczelnych. Doszli do niezwykle interesujących wniosków.


Ponad 2 kilometry w 2 dni. Tak szybko nie rozpadał się żaden lodowiec

4 listopada 2025, 09:34

Gdy na początku 2024 roku przelecieliśmy nad Lodowcem Hektoria, nie mogłam uwierzyć, jak wielka jego część się rozpadła. Na zdjęciach satelitarnych widzieliśmy fiord i góry, ale osobista wizyta napełniła mnie zdumieniem, mówi doktor Naomi Ochwat z CIRES (Cooperative Institute for Research in Environmental Sciences) na University of Colorado Boulder. Uczona jest główną autorką badań nad przyczynami najszybszego we współczesnej historii wycofywania się lodowca. Hektoria stracił niemal połowę masy w ciągu 2 miesięcy. Poznanie przyczyn tego zjawiska pozwoli na zidentyfikowanie innych zagrożonych lodowców.


Szczepionka mRNA przeciwko COVID-19 pomaga w walce z nowotworami

28 października 2025, 09:20

Osoby z zaawansowanym nowotworem płuc lub skóry, które w ciągu 100 dni od rozpoczęcia immunoterapii otrzymały szczepionkę mRNA przeciwko COVID-19 żyły znacznie dłużej, niż pacjenci, którzy szczepionki nie otrzymali. Podczas tegorocznego Kongresu Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej (2025 ESMO Congress) poinformowano, że pacjenci onkologiczni po zaszczepieniu mieli 2-krotnie większą szansę na przeżycie kolejnych trzech lat.


Jak polubić grzechotnika? Podglądanie zamienia ignorancję i strach w wiedzę i szacunek

27 października 2025, 11:09

Ludzie hołdują najróżniejszym przesądom na temat zwierząt. Większość z nich wynika z ignorancji. W USA jednym ze zwierząt wzbudzających największą niechęć są grzechotniki. Wiele osób uważa, że są agresywne i gonią ludzi, by ich zaatakować. W rzeczywistości to bojaźliwe zwierzęta unikające konfrontacji. Ich negatywny obraz to produkt czasów bardziej współczesnych. W czasach Rewolucji Amerykańskiej grzechotnik był symbolem wolności, jedności i czujności. Przeprowadzone niedawno badania pokazują, że edukacja wspomagana nowoczesną technologią może zmienić postrzeganie tych zwierząt na bardziej pozytywne.


Nowo odkryty typ komórek w mózgu może przyczyniać się do stwardnienia rozsianego

16 października 2025, 08:49

Członkom międzynarodowego zespołu naukowego z USA, Wielkiej Brytanii, Czech, Rumunii i Włoch, na czele którego stali eksperci z amerykańskiego National Institute of Aging i University of Cambridge, udało się zidentyfikować w mózgu nowy typ komórek, które mogą odgrywać kluczową rolę w rozwoju stwardnienia rozsianego. Komórki DARG (disease-associated radial glial-like, powiązane z chorobą podobne do gleju komórki promieniste) mogą mieć udział w chronicznym stanie zapalnym charakterystycznym dla stwardnienia rozsianego.


Astronomowie znaleźli ekstremalnie lekki obiekt z ciemnej materii

10 października 2025, 09:53

Ciemnej materii nie możemy bezpośrednio obserwować. Nie emituje ona żadnego światła. Można jednak ją badać, obserwując wywoływane przez nią zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, gdy światło pochodzące ze źródła leżącego za obiektem z ciemnej materii, zostaje przez obiekt ten zagięte. Międzynarodowy zespół naukowy poinformował na łamach Nature Astronomy o wykryciu ekstremalnie lekkiego obiektu z ciemnej materii.


Zmarła Jane Goodall, uczona, która pokazała nam właściwe miejsce w świecie zwierząt

2 października 2025, 11:59

Czternastego lipca 1960 roku Jane Goodall wysiadła z łodzi u wybrzeży Jeziora Tanganika w Tanzanii, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Park Narodowy Gombe. Tego dnia 26-letnia była kelnerka i sekretarka rozpoczęła niezwykłą podróż, która zrewolucjonizowała naukę, nasze rozumienie zwierząt i własnego miejsca w świecie przyrody.


Tatuaże a ryzyko rozwoju czerniaka: wyniki badań zaskoczyły naukowców

22 września 2025, 09:22

Tatuaże są coraz bardziej popularne. To słabo zbadany obszar oddziaływania środowiskowego, szczególnie u młodych ludzi. Musimy zrozumieć, w jaki sposób wpływają one na ryzyko rozwoju różnych nowotworów, mówi profesor Jennifer Doherty w Huntsman Cancer Institute, która stoi na czele Cancer Control and Population Sciences Program. Uczona wraz z zespołem przebadała 7000 mieszkańców stanu Utah pod kątem związku tatuowania się z czerniakiem, niebezpiecznym nowotworem skóry.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy